İsviçre’deki Yaşama ilk Bakış: Birlikte yaşamak
İsviçre’deki Yaşama ilk Bakış: Birlikte yaşamak, Fırsat eşitliği ve Saygı, Federasyon ve Kantonlar
Değerli haberisvicre.com takipçileri. Yeni başlattığımız ve bir dizi makale şeklinde paylaşacağımız bu yazı dizisinde, İsviçre’yi tanımak, İsviçre’deki yaşama dair daha fazla bilgi edinmek amacıyla hazırlanmış ön bilgilere yer vereceğiz. Bu bilgiler özellikle İsviçre’ye yeni yerleşmiş veya sonradan gelmiş olanlar için veya da gelmeyi düşünenler için ülkenin özelliklerini ve yapısını anlamak adına oldukça faydalı bilgiler yer almaktadır.
Hatta zaman zaman, İsviçre’de onlarca yıldır yaşayanlar için bile ilgi çekici bilgileri bu dizi makalelerle sizlere sunmaya çalışacağız.
Bu makalelerde, İsviçre Federal Göç Dairesi tarafından hazırlanmış olan bilgileri okuyarak, her makalemizde İsviçre hakkında farklı bir takım konular hakkında bir fikir edinebilmeniz mümkün olurken, aynı zamanda aldığınız bilgilerin İsviçre devleti tarafından hazırlanmış doğru bilgilerden oluştuğunu da özellikle belirtmek isteriz.
Bu bilgileri okurken, belki de zaman zaman, önceden zaten bildiğiniz bazı hususlara daha farklı bir açıdan bakabilmeniz mümkün olabilecektir. Özellikle İsviçre’ye entegre olabilme konusunda rehber niteliğinde olabilecek, çok farklı konulardaki bu bilgileri keyifle okuyacağınızı umuyoruz.
İsviçre’deki Yaşam Yazı dizisi 2. Bölüm: İsviçre, Birlikte yaşamak, Fırsat eşitliği ve Saygı
Yeni komşularınızla ilişki kurmak ya da beldenizdeki bir organizasyon veya dernekte faaliyet göstermek kişiliğinizi zenginleştirebilecek olan bir şeydir. Bununla birlikte, size ve ailenize okulda ve işyerinizde ya da yetkili makamlar ve resmi dairelerle ilişki kurmanıza yardımcı olacak bilgiler de edinmiş olursunuz.
Göç ederek İsviçre’ye gelenler, İsviçre’nin ekonomik olduğu kadar kültürel zenginliğine de katkıda bulunurlar. Birlikte yaşamayı başarmak için, ülkemizde ikamet eden herkesten, birbirleriyle anlaşabilmeleri ve maddi olarak bağımsız olmaya gayret etmeleri beklenmektedir.
Huzur içinde birlikte yaşamak için ayrıca, İsviçre’nin hukuk düzenine ve Anayasanın temel değerlerine saygı gösterilmesi ve bunlara uyulması da gereklidir. Ayrıca herkes, toplumsal yaşama katılmak için eşit fırsatlara sahip olmalıdır.
İsviçre’deki Yaşam: İsviçre’de geçerli olan temel haklar
Temel haklar sizin İsviçre’de kökeniniz, ırkınız, cinsiyetiniz, dininiz ya da cinsel eğiliminiz nedeniyle ayrımcılığa maruz kalmayacağınızın güvencesidir. Erkekler ve kadınlar eşit haklara sahiptirler.
Örneğin her insanın mesleğini kendisi seçme ve evleneceği kişiyi kendisi belirleme hakkı vardır. İsviçre’de yaşayan herkes din ve dünya görüşlerini de özgürce seçme hakkına sahiptirler. Bunun yanı sıra, herkes aynı hakkı başka insanlara da tanımak zorundadır.
Herkes kendini olası ayrımcılık olaylarına karşı savunabilir. İhtilaf halleri içinse size çözüm bulmakta yardımcı olacak danışma merkezleri mevcuttur.
Yazılı yasaların yanında, kağıda dökülmemiş bazı kurallar da var. İnsanların beraber yaşayabilmeleri için önemli olan çoğu zaman günlük yaşamın küçük detaylarıdır. Ne yazık ki, bu günlük yaşam kurallarını öğrenmek kimi zaman zordur. Örneğin: Oturduğunuz apartmanda, hangi ailenin ne zaman çamaşır yıkayabileceğini kurallara bağlayan bir plan olabilir.
O halde buna uymak zorunda olursunuz. Ya da çocuklar merdiven boşluğunda oynadığında veya gece saatlerinde balkonda gürültülü sohbet edildiğinde komşular tepki gösterebilirler. Sizden, birlikte yaşamanın maddi ve manevi kurallarına uymanız beklenmektedir.
Dolayısıyla lütfen bilgi edinin. Örneğin, acaba burada bir apartman yönetmeliği var mıdır diye ilgili kişilere sorun ya da komşularınızla görüşün. Karşılıklı saygı ve açık sohbetler, iyi komşuluk ilişkileri sağlayacak olan ilk adımlardır.
İsviçre’deki Yaşam: Son sözü yurttaşlar söyler
İsviçre’de, içerisinde yaşadığınız kanton ve beldedeki yaşamı mümkün olduğu kadar kısa sürede tanımanız önemlidir. Bu sayede ev, iş ve okul gibi tüm önemli yaşam alanlarında ilk bilgiler edinebilir ve her şeyden önce, sorularınızı cevaplayabilecek olan kişiler ve irtibat merkezlerini bulabilirsiniz.
İsviçre’nin okul sistemi, vergi hukuku veya kişisel hak ve yükümlülükler gibi konularda nasıl düzenlendiğini bilmek için, devlet ve hukuk düzeni hakkında bazı temel bilgilere ihtiyacınız vardır.
İsviçre, 26 bağımsız kantondan oluşmaktadır
İsviçre, “kanton” adıyla bilinen 26 alt devletten oluşmaktadır. Geçmişte tamamen bağımsız olan kantonlar zamanla birleşerek bugünkü İsviçre’yi oluşturdular ve bazı yet- kilerini federal devlete devrettiler.
Ancak kantonlar aynı eskiden olduğu gibi, pek çok konuda bağımızlıklarını büyük ölçüde korumaktadırlar. Örneğin, federal hukuka aykırı olmamak şartıyla, kendi anayasalarına ve yasalarına sahiptirler. Ayrıca kendi meclisleri, hükümetleri ve mahkemeleri vardır.
Pek çok şey kantondan kantona değişir
Kantonlarının bağımsız oluşu, İsviçre’nin en önemli özelliklerindendir. Günlük yaşantınızda bu sık sık karşınıza çıkacaktır.
Örneğin, ailenizle birlikte bir kantondan diğerine taşınırsanız, çocuğunuza okulda öğretilenler kısmen değişebilir veya maaşınız aynı kalsa bile daha az vergi ödeyebilirsiniz. Veya aynı hizmetlerden yararlandığınız halde, sağlık sigortasına ödediğiniz primin yüksekliği değişebilir.
Federasyon, kantonlar ve yerel belediyeler, devlet görevlerini paylaşırlar
İsviçre üç devlet kademesine sahiptir: federasyon, kantonlar ve belediyeler. Federasyon (federal devlet), sadece kendisine Federal Anayasa ile açıkça verilmiş olan görevleri üstlenir. Bunlar arasında örneğin ülkenin savunması ya da karayolu trafiğinin düzenlemesi yer almaktadır.
Kantonlar ise örneğin okul sistemi, polislik görevleri ve sağlık hizmetleri ile ilgilenir ve bu görevlerin üstesinden gelmek için vatandaşlardan bizzat vergi alırlar. İsviçre’nin yaklaşık 2200 belediyesi de geniş bir bağımsızlık alanına sahiptir. Belediyeler örneğin nüfus kontrol memurluk- larından sorumludur veya okul sis- teminin belirli görevlerini üstlenirler.